Een boef! En dan?

Het juridische kader

Notarissen spelen een cruciale rol in het voorkomen van financiële criminaliteit, waaronder witwassen en fraude. De Wet ter voorkoming  van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) legt notarissen duidelijke verplichtingen op. Zo moeten notarissen de herkomst van gelden controleren bij de aankoop van een woning of bedrijfspand, een UBO (Ultimate Beneficial Owner)-verklaring opvragen en een cliëntenonderzoek uitvoeren. Ook geldt een meldplicht voor ongebruikelijke transacties. Deze verplichtingen zijn er om ons financiële stelsel te beschermen. Het nalaten van deze plichten kan leiden tot ernstige juridische gevolgen, zoals boetes of tuchtrechtelijke sancties voor notarissen. Deze regels gelden in heel Europa. De notaris wordt dan ook wel poortwachter van het financiële stelsel genoemd.

Praktijk: zorgvuldig bevragen en rapporteren

In de praktijk betekent dit dat een notaris iedere klant zorgvuldig moet bevragen over de achtergronden van een transactie en over de eigendomsstructuur. Wie zijn de daadwerkelijke belanghebbenden van de onderneming? Kloppen de opgegeven gegevens? Is de koopprijs van aandelen in een B.V. reëel? Wanneer er sprake is van een ongebruikelijke transactie – bijvoorbeeld een plotselinge storting van een groot bedrag zonder duidelijke verklaring – moet de notaris dit direct melden bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Een andere ongebruikelijke transactie is bijvoorbeeld dat een bedrijfspand binnen enkele maanden van eigenaar wisselt voor een hogere prijs. Zelfs bij twijfel is melden verplicht, want niets melden kan onbedoeld criminelen in de kaart spelen. In Nederland zijn de afgelopen jaren criminele organisaties opgerold door meldingen van notarissen.

Conclusie

De wet maakt van notarissen poortwachters. Notarissen helpen crimineel gedrag op te sporen. Deze rol vraagt precisie en alertheid en zoals de wet beoogt: de notaris helpt om de boef te vangen.

mr. Martin Beenen

notaris