Erfbelasting betalen als de eerste ouder overlijdt?

Als u bent getrouwd en uw man/vrouw komt te overlijden, is de wettelijke regeling voor het erfrecht als volgt: als langstlevende krijgt u alle bezittingen en schulden op naam. Kinderen zijn ook erfgenamen, maar kunnen hun erfdeel nog niet opeisen. De kinderen krijgen hun erfdeel in de vorm van een vordering op de langstlevende ouder. De kinderen kunnen in beginsel hun erfdeel pas opeisen als de langstlevende ouder overlijdt. Bij testament kunnen allerlei andere regelingen zijn getroffen.

Als uw man/vrouw komt te overlijden krijgen de kinderen dus nog geen erfdeel uitbetaald. De belastingdienst heft echter wel erfbelasting over de vorderingen die de kinderen hebben verkregen (mits de vordering per kind hoger is dan het vrijgestelde bedrag van € 20.371,- (cijfers 2018). Als er voor de kinderen erfbelasting is verschuldigd, moet de langstlevende die erfbelasting betalen.

Dat kan betekenen dat u geld vrij moet maken om de erfbelasting voor uw kinderen te betalen. Ook is het mogelijk dat na uw overlijden als langstlevende, het erfdeel van de kinderen er niet meer is omdat u het geld heeft opgemaakt. Dan is er voor de kinderen erfbelasting betaald maar achteraf krijgen ze niets.

Zitten er voordelen aan het betalen van erfbelasting als de eerste ouder overlijdt?

Ja, dat kán voordelig zijn! Daarvoor is in de eerste plaats nodig dat de eerst overledene een goed testament had met daarin een renteclausule die er voor zorgt dat de vorderingen die uw kinderen op u hebben jaarlijks – op papier- meer waard worden. Deze renteaangroei vindt plaats ‘op papier’. Dat betekent dat de rente niet daadwerkelijk door de langstlevende aan de kinderen bij leven betaald hoeft te worden. De rente wordt bijgeschreven bij de vorderingen van de kinderen.

Ten tweede is het raadzaam om u bij de afwikkeling van de nalatenschap van de eerst overleden ouder deskundig te laten begeleiden waarbij onder meer berekend wordt welke rente over de vorderingen gerekend dient te worden.

Als u vervolgens als langstlevende overlijdt, mogen uw kinderen in uw nalatenschap de vorderingen die zij op u hebben wegens het overlijden van de eerste ouder, aftrekken. Ook mogen de kinderen de rente die over de vorderingen verschuldigd was in de periode tussen het overlijden van de eerste ouder en uw overlijden als langstlevende als aftrekpost in de nalatenschap opvoeren. Over hetgeen na aftrek van de vorderingen van de kinderen én na aftrek van de aangegroeide rente van uw nalatenschap resteert, betalen de kinderen erfbelasting bij het overlijden van de langstlevende.

Als er dus enige tijd zit tussen het overlijden van de eerste en de tweede ouder, kan door middel van de renteaangroei de nalatenschap van de langstlevende voor de berekening van de verschuldigde erfbelasting een stuk lager zijn!